Πνευματική Ανάσταση ;

    Ελίζα Βόζεμπεργκ

 

Πόσες φορές δεν έχουμε όλοι μας προβληματιστεί τα τελευταία χρόνια για την εκκωφαντική σιωπή του πνευματικού κόσμου απέναντι στα τεκταινόμενα στην ελληνική κοινωνία ;



Εδώ και δυο εβδομάδες, όμως, κάτι φαίνεται να αλλάζει από τη στιγμή που μια ομάδα διακεκριμένων πανεπιστημιακών δασκάλων και άλλων εκπροσώπων της διανόησης, όπως γνωστοί συγγραφείς και μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, αποφάσισε με συντονισμένες κινήσεις να παρέμβει δημόσια και δυναμικά στο πολιτικό γίγνεσθαι.

Καθηγητές Πανεπιστημίου εγνωσμένου κύρους, όπως ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Απόστολος Γεωργιάδης, ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης, ο Γιώργος Κασιμάτης, ο Κώστας Μπέης, ο Κώστας Χρυσόγονος, ο Μίκης Θεοδωράκης κ.α. καταγγέλλουν ότι το μνημόνιο, ως σύμβαση που από έτους αποτελεί νόμο του κράτους, είναι ΑΝΥΠΟΣΤΑΤΗ (ούτε καν ακυρώσιμη ή άκυρη), θέτει την Ελλάδα υπό «κηδεμονία» και καταργεί κατακτημένα εργασιακά δικαιώματα, ενώ μειώνει δραματικά το οικογενειακό εισόδημα του μέσου πολίτη.


Ο Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Δικονομίας Κώστας Μπέης δηλώνει χαρακτηριστικά ότι η κυβέρνηση δεν εμφάνισε, ως όφειλε, το μνημόνιο ως κύρωση διεθνούς σύμβασης, αλλά ως σχέδιο νόμου, για να μην χρειαστεί η αυξημένη πλειοψηφία των τριών πέμπτων της Βουλής, ενώ το χαρακτήρισε ως «εξευτελιστική σύμβαση», συμπληρώνοντας ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έπρεπε να αναπέμψει αυτό το νόμο και να καλέσει τους αρχηγούς των κομμάτων προκειμένου να τους θέσει ενώπιον των ευθυνών τους.


Οι διανοούμενοι, λοιπόν, μέμφονται τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για αδράνεια, ανοχή και έλλειψη θεσμικής παρέμβασης σε ένα καθεστώς που είχε προαποφασιστεί από τους κυβερνώντες και επιβλήθηκε με το πρόσχημα της διάσωσης της χώρας από τη χρεωκοπία, κατά παραβίαση του Συντάγματος και των νόμων του κράτους.


Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πνευματικοί άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτήν την πρωτοβουλία καλύπτουν ολόκληρο το ιδεολογικοπολιτικό φάσμα και, μάλιστα, δύο από τους πρωτεργάτες της είναι ο Γιώργος Κασιμάτης, επί σειρά ετών Νομικός Σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου, και ο Κώστας Μπέης, στον οποίο είχε προτείνει το 1993 ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ να γίνει υπουργός της νεοεκλεγείσας τότε κυβέρνησής του, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι τα κίνητρα των εκπροσώπων του πνευματικού κόσμου οπωσδήποτε δεν είναι αντιπολιτευτικά και, βεβαίως, δεν υπηρετούν οποιαδήποτε πολιτική σκοπιμότητα.


Όμως, οι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι πέρα από τις εύστοχες επισημάνσεις τους και τις ορθότατες καταγγελίες τους, οφείλουν να προτείνουν έναν άλλο δρόμο εξόδου από την κρίση και μια εναλλακτική, ρεαλιστική και εφικτή πολιτική πρόταση, συνοδευόμενη από τη βάσιμη ελπίδα ότι κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο. Διαφορετικά ο καταγγελτικός τους λόγος προκαλεί μόνο ανησυχία και παραμένει ατελής. Διότι, προφανώς, αν το αποτέλεσμα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας προκαλέσει γενικευμένη κοινωνική αντίδραση, αυτή θα οδηγήσει στο απόλυτο χάος.

Σήμερα οι πολίτες διακατέχονται από εύλογη ανησυχία και απογοήτευση, είναι ορθός ο όρος εθνική κατάθλιψη, αλλά κυρίως οργίζονται και αγανακτούν από την απουσία ελπίδας, με συνέπεια μια «ειρηνική νέα μεταπολίτευση» να φαντάζει πιο αναγκαία από ποτέ…


Άλλωστε, μόνο ο ελληνικός λαός σύμφωνα με το Σύνταγμα δικαιούται, αλλά κυρίως υποχρεούται, να αντιστέκεται εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί την κατάλυσή του.


Θεωρώ όμως ότι κοινωνική αντίδραση – «επανάσταση» είναι αδιανόητο να συνδυάζεται και να συνοδεύεται από φαινόμενα χρήσης βίας οιασδήποτε μορφής, παρά τα έντονα συναισθήματα οργής και αγανάκτησης από τα οποία δικαίως διακατέχονται οι πολίτες. Προπηλακισμοί και δημόσια αποδοκιμασία δεν λύνουν το πρόβλημα. Στο πλαίσιο της δημοκρατικής νομιμότητας είναι αδιανόητη οιαδήποτε εναλλακτική πολιτική πρόταση κινείται εκτός του Συντάγματος και των θεσμών του δημοκρατικού πολιτεύματος.


Έτσι, λοιπόν, η «δημοκρατική επανάσταση» που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει η ελληνική κοινωνία, μπορεί να προκύψει μόνο με την ψήφο των πολιτών, όταν ο ελληνικός λαός κληθεί στις κάλπες. Μόνο η κοινωνία με θεσμοθετημένες δημοκρατικές διαδικασίες θα αποβάλει από την πολιτική σκηνή, καταψηφίζοντας όσους θεωρεί ανίκανους, άχρηστους και διεφθαρμένους και θα επιλέξει με όρους αξιοκρατίας εκείνες τις προσωπικότητες που πληρούν τις προϋποθέσεις να αποτελούν μέλη της Εθνικής Αντιπροσωπείας, ως ηθικοί, χρήσιμοι και φερέγγυοι πολιτικοί.


Διαφορετικές πολιτικές προτάσεις που συνδέονται άμεσα με το Σύνταγμα δεν μπορούν άμεσα να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, αφού η αναθεώρησή του θα προκύψει μετά από ικανό χρονικό διάστημα, ενώ η κατάσταση έχει το χαρακτήρα του κατεπείγοντος.


Πάντως, η δημόσια παρέμβαση που πρόσφατα ξεκίνησε μια ομάδα εκπροσώπων του πνευματικού μας κόσμου πιστεύω ότι θα βρει σύντομα πολλούς μιμητές για να πάψουμε επιτέλους να αναλογιζόμαστε θλιμμένοι τους στίχους του Μπρέχτ από το ποίημα «Σε σκοτεινούς καιρούς» : «…Μα δε θα λένε : Ήτανε σκοτεινοί καιροί. Θα λένε : Γιατί σωπαίνουν οι ποιητές τους ;»


*Η Ελίζα Βόζεμπεργκ είναι Βουλευτής της Ά Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία.


aixmi.gr