Με την ευκαιρία του αποψινού clasico αναδημοσιεύω ένα παλιό κείμενο – γραμμένο το 2004 – για τη Μπαρτσελόνα και τη Ρεάλ Μαδρίτης. Είχε τίτλο "Η παγκοσμιοποιημένη μας παιδικότητα". Όταν το ματς φτάνει είναι πάντα επίκαιρο.
"Δε γίνεται κανένα ματς στην Ευρώπη το Σαββατοκύριακο από τη στιγμή που παίζουν η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης μεταξύ τους. Η αναμέτρησή τους δεν είναι απλώς η μεγάλη κλασσική μάχη, η D day του ισπανικού πρωταθλήματος, είναι πολύ περισσότερο ένα παγκόσμιο ντέρμπι, το πρώτο ίσως παγκοσμιοποιημένο ντέρμπι της ιστορίας του ποδοσφαίρου. Δεν το λέω προβοκατόρικα αλλά με την επίγνωση της κατάστασης: το ισπανικό πρωτάθλημα δεν θα υπήρχε, αν δεν υπήρχε το Μπαρτσελόνα - Ρεάλ Μαδρίτης. Και το ποδόσφαιρο θα ήταν λιγότερο δημοφιλές στην Ευρώπη αν έλειπε αυτό το ματς, όχι από την Ισπανία, αλλά από την ποδοσφαιρόφιλη ζωή μας.
Τα παιδάκια που λένε περισσότερες αλήθειες από τους μεγάλους ρωτάνε πάντα: στην Ισπανία τι ομάδα είσαι; Μπαρτελόνα ή Ρεάλ Μαδρίτης; Στο σοφό απλοϊκό κόσμο τους που υπάρχει λευκό και μαύρο, κακό και καλό: η δίλημματική προσέγγιση μαρτυρά βαθιά γνώση – ένα είδος αισθητικό μανιχαϊσμό. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο πέρα από τη Μπαρτσελόνα και τη Ρεάλ Μαδρίτης (στην Ισπανία και ίσως και σε ολόκληρο τον κόσμο του ποδοσφαίρου) ακριβώς γιατί τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη μεταξύ τους αναμέτρηση. Προσπαθήστε να κάνετε ένα κόλπο για να καταλάβετε τι θέλω να πω. Σε μια άσχετη στιγμή χαλαρώματος πείτε τη λέξη Μπαρτσελόνα ή τη λέξη Ρεάλ. Όποια κι αν πείτε δεν έχει σημασία γιατί το βέβαιο είναι ότι αυτόματα θα σκεφτείτε την άλλη.
Η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης είναι ένα κλασσικό ζευγάρι. Η μία ορίζεται από την παρουσία της άλλης, δε ζει αυτόνομα αλλά αντιδρά, γεννιέται και πεθαίνει μαζί με την αντίπαλό της. Στο μυαλό όλων μας ότι δεν είναι Μπαρστελόνα είναι Ρεάλ και το αντίστροφο. Η καθαρότητα της μανιχαϊστικής ματιάς της παιδικότητας μας, διασώζεται δια μέσου της προσοχής που δείχνουμε σε αυτούς τους δύο αιώνια διαφορετικούς μονομάχους. Η Μπαρτελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης, και φυσικά η μεταξύ τους αναμέτρηση, είναι η απόδειξη ότι κάποτε βλέπαμε τον κόσμο σωστά: τον βλέπαμε πριν η ματιά μας αλλοιωθεί από την ανάγκη να μεγαλώσουμε και να ενηλικιωθούμε. Αυτό νομίζω κάνει το συγκεκριμένο ματς παράξενα κομβικό: πιο πολύ και από ένα ντέρμπι είναι ένα σημείο συνάντησης όλων εκείνων που από παιδιά πίστευαν ότι ο κόσμος είναι εύκολος για να τον καταλάβεις και ενδεχομένως να τον κατακτήσεις. Αρκεί να έχεις ξεκαθαρίσει μέσα σου αν είσαι με τη Μπαρτσελόνα ή τη Ρεάλ Μαδρίτης.
Θα κάνω μια αυτοψυχαναλητική προσπάθεια να θυμηθώ τι ήταν για μένα αυτές οι δύο καθώς μεγάλωνα και θα πρότεινα σε όλους πριν από την έναρξη του ματς να κάνουν το ίδιο. Η Ρεάλ Μαδρίτης είναι η εξουσία που κερδίζει. Η αποτελεσματικότητα. Η επιτυχία. Η αίσθηση της ανάγκης να υπάρχει σε όλα τα πράγματα μια τελική επικράτηση. Η κατάκτηση της κορυφής. Ο θρίαμβος. Ο σχεδιασμός μιας κοινής προσπάθειας. Η εκστρατεία. Η ομορφιά του κλασσικού κάδρου. Ο ακαδημαϊσμός.
Η Μπαρτσελόνα από την μεριά της είναι η συμμετοχή σε κάτι που σε ξεπερνά και ταυτόχρονα σε γεμίζει. Η ανακούφιση που βγάζεις όταν όλα έχουν πάει καλά. Η πίστη. Η αιχμαλωσία σε ένα σκοπό. Η γοητεία του κατορθώματος. Ο φόβος ότι όλα μπορεί να διαλυθούν αν δεν προσέξεις. Η φαντασία. Η μποέμ ζωή. Το παιχνίδι της έμπνευσης. Η γοητεία που σε μαγνητίζει ανεξήγητα χωρίς να καταλάβεις το πότε. Η ομορφιά ως απαίτηση. Η λύτρωση που νοιώθεις γιατί ξέρεις να θαυμάζεις.
Δεν ξέρω αν οι δύο ομάδες στο πέρασμα των χρόνων έκαναν τιτάνιες προσπάθειες να κρατηθούν διαφορετικές. Η ουσία είναι ότι έτσι τις θέλουμε. Ανταγωνιστικά εχθρικές και απόμακρες, αλλά πάντα στο ίδιο πάλκο: απέναντι και δίπλα. Φορείς διαφορετικών προσεγγίσεων για το τι είναι καλό και τι δεν είναι, τι αξίζει και πως αξίζει, τι είναι πρέπων και τι όχι. Η Ρεάλ Μαδρίτης υπηρετεί μέσω της τέχνης της εξουσίας της τη λογική των τίτλων που κερδίζει, υπάρχει για να είναι πρώτη: πας στο μουσείο της και θαμπώνεσαι από κύπελλα. Η Μπαρτσελόνα υπηρετεί μέσω της λογικής της την εξουσία της τέχνης, υπάρχει για να είναι πιο όμορφη, ίσως και πιο αγαπησιάρα: πας στο μουσείο της και βλέπεις αφιερώματα σε παίκτες που ζωγραφίζουν και θριάμβους της μιας βραδιάς που κανείς δεν ξέχασε. Η Ρεάλ Μαδρίτης είναι Κυρία, κοσμοπολίτισσα, μάγκισσα, σχεδόν ψαρωτική. Η Μπαρτσελόνα είναι ναζιάρα, καλοκακομαθημένη, κάπως ψιλοχύμα, έτοιμη να κερδίσει το βλέμμα σου για να σου χαρίσει ευτυχία και πίκρες. Δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο παιδιά, μεγαλώσαμε λες, αλλά μόνο έτσι δεν είναι...
Ευτυχώς ή δυστυχώς δεν υπάρχει ωριμότητα ικανή να σε βγάλει από αυτή την αιχμαλωσία. Κάποια στιγμή είναι αλήθεια ανακαλύπτεις ότι υπάρχουν και οι Βάσκοι, οι εξεγερμένοι, οι μειονοτικοί εκείνοι που δεν θέλουν να είναι με τους από δω ή με τους από κεί, εκείνοι που διεκδικούν το δικαίωμα στη μεμονωμένοι μουρμούρα και προτιμούν τη μοναξιά από τις μεγάλες παρέες. Η ζωή αφήνει χώρο σε όλους, αλλά κάποια στιγμή σε βάζει μπροστά σε διλήμματα από τα οποία δεν μπορείς να κρύβεσαι. Κι εκεί ξανάρχονται η Μπαρτελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης των παιδικών σου χρόνων. Για αυτό από το ντέρμπι αυτό, όσο και να το θες, δε θα γλιτώσεις ποτέ.
Μέσα στο δίλημμα δημιουργούνται μόνο νέα διλήμματα. Κρόιφ ή Μπουντραγκένιο; Στόιτσκοφ ή Ραούλ; Ρομάριο ή Ούγκο Σάντσες; Ζιντάν ή Ροναλντίνιο; Δε χρειάζεται καν να σκεφτείς ποιος είναι με τη Μπάρτσα ή τη Ρεάλ. Το ξέρεις ότι με βάση το ποδοσφαιρικό τους DNA o ένας θα κατέληγε στη μια ή στην άλλη. Όπως εσύ, όπως εγώ όπως όλοι απόψε στις στο Καμπ Νου. Εκεί που χτυπάει η καρδιά της παιδικότητας μας σε παγκόσμια μετάδοση...".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου