Ο οικονομικός απομονωτισμός είναι ο νέος «μακρύς πόλεμος» της Αμερικής

(ΤΗΕ PROJECT SYNDICATE)

Γράφει ο Christopher Hill*,

Η υπομονή μπορεί να είναι αρετή, αλλά όχι απαραίτητα όταν μιλάμε για την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ο όρος «μακρύς πόλεμος» («long war») είναι μια τολμηρή έννοια που εισήχθη στην αμερικανική πραγματικότητα εδώ και λίγα χρόνια για να περιγράψει την συνεχή μάχη κατά της τρομοκρατίας, την πρόοδο που θα μπορούσε να επέλθει και το τεράστιο οικονομικό φορτίο που επέβαλε στις ΗΠΑ.
Αποτέλεσε ακόμα παραδοχή, στα πλαίσια μιας realpolitik, των εμποδίων που πάντα εμφανίζονται στην πορεία.

Πάνω από όλα, όμως ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για να κάνει τον αμερικανό πολίτη, που ήταν συνηθισμένος σε γρήγορους και αποφασιστικούς πολέμους, να καταλάβει και να αποδεχθεί μια κατάσταση μακρόχρονης θυσίας και αφοσίωσης ώστε να επέλθει η νίκη σε έναν πόλεμο επιβίωσης. Έναν πόλεμο που δεν θα περιοριζόταν στα όπλα, αλλά θα επιστράτευε ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό.

Η ομοφωνία γύρω από το «μακρύ πόλεμο», που είχε ισχυροποιηθεί ύστερα από την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2011 ενάντια στις ΗΠΑ, σήμερα κλονίζεται. Πυρήνας της ανατροπής είναι η ψήφιση του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού, μία διαδικασία που αποκτά και η ίδια χαρακτηριστικά μακρού πολέμου - με τις δικές της απώλειες. Δεν υπάρχει ομοφωνία Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών για οποιαδήποτε χρηματοδότηση - και κυρίως για την απαιτητική χρηματοδότηση του πολέμου.

Ο νέος πόλεμος του προϋπολογισμού επαναφέρει στις ΗΠΑ τον απομονωτισμό. Είναι μια παλαιότερη προοπτική της διεθνούς θέσης της Αμερικής, που υποστηριζόταν και από την Δεξιά η οποία έβλεπε την χώρα ως την «κορυφή του κόσμου», αλλά και από την Αριστερά που θεωρούσε ότι είναι μια δυνάμει «καταστρεπτική» παγκόσμια δύναμη.

Ενώ όμως η κρίση έχει χτυπήσει την ηγέτιδα Αμερική, στην Ουάσινγκτον φλέγον θέμα αποτελεί η (μη) αύξηση της φορολογίας και όχι οι οικονομικές επιδόσεις ή η αύξηση των θέσεων εργασίας, ζητήματα που κυριαρχούσαν σε πιο ανθηρούς καιρούς.

«Η κυβέρνηση», όπως μας έλεγε παλιά ο Ρόναλντ Ρίγκαν, «είναι το πρόβλημα και όχι η λύση».

Οσοι στην Ουάσιγκτον στοχεύουν ακόμα στον αμφίβολο «μακρύ πόλεμο» στην εξωτερική πολιτική, έρχονται σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς πολίτες που προτιμούν ο μειωμένος προϋπολογισμός να καταλήγει σε δημόσια έργα και όχι σε πολεμικές επιχειρήσεις. Και οι περικοπές συνεχίζονται υποβαθμίζοντας σημαντικούς τομείς, όπως αυτόν της εκπαίδευσης.

Πλέον τα αμερικανικά σχολεία έχουν αρχίσει να φαίνονται κατώτερα των ολοκαίνουριων σχολείων του Αφγανιστάν τα οποία χρηματοδοτούν οι ΗΠΑ. Και τα αμερικανικά αεροδρόμια υστερούν των ολοκαίνουργιων στις χώρες της Ασίας.

Η έκβαση του πολέμου του προϋπολογισμού θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη νέα θέση που θα καταλάβει στο άμεσο μέλλον η Αμερική στον κόσμο.

Βέβαια, η διπλωματία στις ΗΠΑ. σχεδόν πάντα εκφράζεται με προσφορά οικονομικής βοήθειας. Τι θα γίνει λοιπόν αν η Αμερική δεν αντέχει να χρηματοδοτεί άλλες χώρες ή τον «μακρύ πόλεμο»; Αν επιλέξει να διορθώσει τις απηρχαιωμένες υποδομές της; Είναι ανάγκη να διακόψει και τη διπλωματία; Είναι άραγε αναγκαστικό σενάριο ο απομονωτισμός;

Όχι, δεν είναι. Και μόνο η προσφορά συμβουλών από τις ΗΠΑ σε άλλες χώρες, που τις έχουν ανάγκη, είναι πολύτιμη. Ας πάνε οι παλαιότεροι αμερικανοί αξιωματούχοι να γίνουν σύμβουλοι σε αναπτυσσόμενα κράτη. Θα διαπιστώσουν ότι κανείς δεν θα αρνηθεί να τους ακούσει

* Ο κ.  Christopher Hill  είναι πρώην διπλωμάτης, διαπραγματευτής και υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Σήμερα διδάσκει διεθνείς σχέσεις στο πανεπιστήμιο του Ντένβερ.

(TO BHMA)